تالار دائمی علوم در ایران دریچه ای به روی علوم دقیقه، وقف راهی برای ماندگاری آثار علمی
به گزارش پروژه آسان معاون فرهنگی موزه ملی ملك از معرفی علوم در ایران اسلامی از منظر ۳ نسخه خطی ˮاحصاء العلومˮ، ˮنفایس الفنونˮ و ˮدرة التاجˮ در ˮتالار دائمی علومˮ موزه ملی ملك اطلاع داد و اظهار داشت: این تالار با برگزاری نشست های تخصصی، برنامه های كارگاهی و تورهای علمی، میزبان دانش آموزان و گروه های بازدیدكننده خواهد بود.
رضا دبیری نژاد در گفت وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به اینكه كتابخانه موزه ملی ملك ۸۱ سال قبل از سوی حاج حسین ملك، با نیت طرفی معارف وقف ملت ایران شده است، این كتابخانه را دارای مجموعه متنوع آثار همچون نسخ خطی آثار دانشمندان ایرانی معرفی نمود و اظهار داشت: در طرح بازبینی سناریوی موزه ملك تلاش كردیم به نیت واقف توجه داشته و بدین ترتیب از منظرهای مختلف به آثار موزه ای پرداختیم.
وی در همین زمینه تولید تالار خوشنویسی و نگارگری كمال الملك و تولید تالار هزاردستان در زمینه های هنر و ادبیات ایرانی را خاطرنشان كرد و تصریح كرد: در این میان معرفی آثار علمی دانشمندان ایرانی مغفول مانده بود.
معاون فرهنگی موزه ملی ملك با اشاره به اینكه فرهنگ و علم در تاریخ ایرانی را نمی توان تفكیك كرد، اضافه كرد: آثار علمی و فرهنگی ایرانی در نسخ خطی آن، قابل تفكیك نیست و این از آن جهت است كه دانشمندان ما، مشهور به هر دو وجه بوده و آثار آنها جنبه های علمی، ادبی و هنری را داراست.
دبیری نژاد با اشاره به اینكه "تالار دائمی علوم در ایران" را هم با چنین نگاهی بوجود آورده ایم، افزود: هر موزه ای از منظر خود به "روایت موزه ای" می پردازد و ما هم در تالار علم، طبقه بندی علوم در ایران را از منظر ۳ نسخه خطی "احصاء العلوم"، "نفایس الفنون" و "درةالتاج" روایت كرده ایم.
وی تشریح كرد: بر این اساس علوم در ایران اسلامی در دسته های مختلف شامل ریاضیات (دانش های در رابطه با ریاضیات و حساب، موسیقی، هندسه، جبر و مقابله و...)، نجوم (اصطرلاب، صور كواكب، تقویم های نجومی)، طبیعیات (فلاحت، ارشادالزراعه، كانی شناسی)، طب و هم برخی رشته های شاخص همچون نورشناسی، كیمیا، جغرافیا (مفاتح الممالك)، جانورشناسی، گیاه داروشناسی و... عرضه شده است.
معاون فرهنگی موزه ملی ملك افزود: در كنار این ها در تالار علوم به معرفی دانشمندان نامدار ایرانی پرداخته ایم و در انتهای سالن هم گاه شماری از رویدادهای فرهنگی تاریخ علمی ایران در دوره اسلامی را بر مبنای آثار كتابخانه موزه ملی ملك عرضه كردیم.
دبیری نژاد خاطرنشان كرد: به جهت آن كه گنجینه آثار موزه گسترده تر از آثار در معرض نمایش است، تلاش كردیم با استفاده از GR code بخش ها و آثار مرتبط را بر روی سایت و بانك اطلاعاتی قرار داده و با استفاده از لینك های ارتباطی، امكان پیوند آثار سالن و بقیه آثار موجود در بانك های اطلاعاتی را فراهم نماییم.
وی در مورد نحوه معرفی طبقه بندی علوم به مخاطبان، توضیح داد: در ابتدای ورود به تالار علوم، متن معرفی طبقه بندی قرار داده شده و همینطور در یك كتاب به شكل ماكت، طبقه بندی هر یك از علوم را به شكل اینفوگرافی معرفی كرده ایم.
معاون فرهنگی موزه ملی ملك با اشاره به اینكه در تالار علوم، "علوم دقیقه" و آنچه امروز بعنوان science می شناسیم را مبحث قرار دادیم، اظهار نمود: قبل از این نمایشگاه های مختلف با مبحث علم همچون نمایشگاه "سراچه تن" (آناتومی درنسخ خطی)، "در آیینه آسمان"، "جهان نما" و "هفت اقلیم" را با موضوعات صور فلكی و جغرافیا برگزار كردیم.
دبیری نژاد خاطرنشان كرد: بنا داریم تا در هر فصل سال، در چارچوب نشست یا برنامه كارگاهی به آثار موجود در تالار علم از منظر آموزشی و پژوهشی بپردازیم و میزبان دانش آموزان و گروه های بازدیدكننده در سالن علم خواهیم بود.
وی ۲ دسته مخاطب جدی تر تالار علم را پژوهشگران و متخصصان رشته های علمی و كودكان و نوجوانان عنوان نمود و اظهار داشت: راهنمای تمام سالن ها در تالار علوم حاضر هستند، ضمن آن كه در تورها و برنامه های كارگاهی راهنمای متخصص حضور دارد.
وقف آثار علمی، راهی برای حفظ و ماندگاری آثار
معاون فرهنگی موزه ملی ملك ذیل مبحث وقف آثار علمی، به گنجینه های علمی فرهیختگان اشاره نمود و توضیح داد: بعنوان مثال خاندان پزشك، سال قبل مجموعه قابل توجهی از نسخ خطی پزشكی را به موزه اهدا كردند. همینطور دختر مرحوم ملك این همت را داشته اند كه نسخ خطی خارج شده از كشور را برگردانده و به موزه اهدا كنند كه در بین آن یكی از قدیمی ترین نسخ كتاب "قانون" موجود بوده است.
دبیری نژاد آثار این موزه را یك مجموعه پایدار وقفی دانست و با اشاره به آن كه این مجموعه در طول ۸۰ سال و با وجود عوض شدن دولت ها پویایی خویش را حفظ نموده است، افزود: این مورد بهانه ای شده است تا افراد كتابخانه شخصی یا آثار پرارزش خویش را كه دغدغه ماندگاری آنرا دارند، به موزه اهدا كنند.
وی تشریح كرد: با نگاهی به تاریخ علم درمی یابیم كه كتابخانه ها، مهم ترین مراكز علمی ما بوده و نقش موزه های امروزی را بر عهده داشته اند؛ ازاین رو سنت وقف، سنتی دیرپا بوده و امروز تجلی آن در كتاب ها و كتابخانه ها موجود است.
دریافت جایزه ترویج علم در سال جاری
معاون فرهنگی موزه ملی ملك در انتها به دریافت "جایزه ترویج علم" از جانب انجمن ترویج علم ایران امسال اشاره نمود و توضیح داد: با همكاری این انجمن و پژوهشكده تاریخ علم، برگزاری نشست های تخصصی در تالار علم را در دستور كار قرار داده ایم، ضمن آن كه با همكاری شهرداری هم برنامه های تخصصی علمی- آموزشی را برای اقشار خاص همچون معلولین، تعریف كرده ایم.
به گزارش پروژه آسان به نقل از ایسنا، "تالار دائمی علوم در ایران" سوم آذر ماه امسال، با محوریت آثار دانشمندان ایرانی مسلمان در گنجینه كتابخانه و موزه ملی ملك، در موزه فوق افتتاح شده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب