حركت به سمت تولید بسته های تربیت و یادگیری به جای چندتالیفی
به گزارش پروژه آسان رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با اشاره به اینکه مقدمات را فراهم کردیم که به سمت ایجاد بسته های تربیت و یادگیری برویم اظهار داشت: در این رویکرد، کتاب درسی حذف نمی گردد ولی محوریت به معنای قبل را ندارد. کتاب درسی حذف شدنی نیست، اما باید میدان داری، میدان سالاری و سیطره داشتن کتاب درسی را بر همه عناصر کاهش دهیم.
به گزارش پروژه آسان به نقل از ایسنا، حسن ملکی در برنامه مجازی «دورهمی مدارس پیشرو» که با مبحث چندتالیفی کتب درسی برگزار شد ضمن اشاره به مفهوم «تالیف» اظهار داشت: این واژه یک ظاهر ساده و بسیار عادی و معمولی را تداعی می کند و کاری آسان و سهل در بعضی اذهان تلقی می شود اما اگر به باطن کار توجه و تفکر می نماییم می بینیم که تالیف کار هرکسی نیست و باوجود ظاهر ساده نمایش، باطن پیچیده ای دارد.
ملکی افزود: در معنای لغوی تالیف، نکته ای وجود دارد. در تالیف می خواهیم بگوییم چگونه میان اجزای یک متن الفت ایجاد نماییم. یک متن دارای عناصر و اجزایی است که همچون آنها می توان به داده ها، اطلاعات، مفاهیم، ارزش ها، نگرش ها تصاویر و به عبارتی تمام اجزا و عناصری که رسانه های خرد و کلان نامیده می شوند اشاره نمود.
وی با اشاره به اینکه مساله متون آموزشی هنوز هم مبحث زنده ای در دنیاست و کهنه نشده است اظهار داشت: عده ای متخصص دراین زمینه در حال تلاش هستند. ایجاد الفت میان مفاهیم سخت تر از ایجاد الفت میان آدم هاست. وقتی از چندتالیفی سخن می گوییم از ظرافتی که داخل آن عاطفه و معرفت هست هم سخن می گوییم.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی ضمن اشاره به اینکه در فرایندی که انتهای آن به کتاب درسی و تولید مواد آموزشی می رسد چند مرحله کار انجام می دهیم اظهار داشت: کتب درسی به مثابه میوه ای هستند که روی درختی ظاهر می شوند. آن درخت را چه کسی کاشته و دارای چه مختصاتی است؟ کتاب درسی هم همین گونه است و باید کتاب درسی را با درختی که میوه روی آن روییده بنگریم وگرنه نمی توانیم به تعریف درستی از چندتالیفی برسیم.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی اضافه کرد: وقتی می خواهیم به مواد آموزشی و رسانه های تربیت و یادگیری نوینی برسیم قاعدتا باید این مسیر پیموده شود و اگر بخواهیم تالیف درست باشد باید اول از مرحله طراحی عبور نماییم. طراحی یعنی مجموعه فعالیت ها و اقداماتی که عناصر برنامه درسی را در آن تعیین تکلیف می نماییم.
ملکی با تکیه بر اینکه باید توانایی این را داشته باشیم که خودمان مولد عناصر برنامه درسی باشیم اظهار داشت: اگر به درستی از مرحله طراحی عبور نکنیم میوه کتاب درسی نارس باقی می ماند. باید به صورت بومی، ریشه ای و اساسی از این مرحله عبور نماییم. وقتی مبانی را خوب تشخیص دادیم و تدوین کردیم و ارزشگذاری درستی انجام دادیم به مرحله تدوین می رسیم. حال باید روش های تعیین هرکدام از ابزار را مشخص نماییم. در مرحله تدوین، روش های انتخاب محتوا را مشخص می نماییم. سپس ارزشیابی و تولید انجام می شود. به تولید که برسیم تالیف معنادار می شود.
وی افزود: واژه چندتالیفی که در سندتحول بنیادین آمده در ارتباط با زمانی بوده است که این سند طراحی می شده است. حالا می خواهیم در فضای جدید حرکت نماییم و مقدمات را فراهم کردیم که به سمت ایجاد بسته های تربیت و یادگیری برویم. در این رویکرد، کتاب درسی حذف نمی گردد ولی محوریت به معنای قبل را ندارد. می خواهیم به سمتی برویم که بسته برای ما مهم باشد و به سمت چند بسته ای به جای چندتالیفی برویم.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با اشاره به اینکه کتاب درسی به اعتقاد بنده حذف شدنی نیست اما باید میدان داری و سالاری و سیطره داشتن کتاب درسی را بر همه عناصر کاهش دهیم و به جای چندتالیفی بگوییم چند بسته تربیت و یادگیری اظهار داشت: فراخوان خواهیم داد و شرایط تولید بسته ها را اعلام خواهیم کرد.
ملکی افزود: ما در یک طرف طیف طراحی را داریم و در انتهای طیف مواد آموزشی و رسانه های تربیت و یادگیری ساخته شده است. بخش طراحی انتزاعی ترین و فلسفی ترین و ریشه ای ترین بخش است و در آن سو بسته های تربیت و یادگیری، عینی ترین و کارآمدترین محصول هستند. از طراحی تا تولید بسته تربیت و یادگیری مشابه این است که آبی از چشمه ای حرکت می کند تا به مزرعه ای برسد. معمولا در میانه راه ریزش را شاهدیم، بخشی از آب بخار می شود، بخشی ته نشین می شود و آنچه به مزرعه می رسد دیگر آب چشمه نیست و گل آلود شده یا کم شده و غیره است.
وی ضمن اشاره به اینکه در حین رسیدن از مرحله طراحی به رسانه های تربیت امکان دارد چند اتفاق بیفتد اظهار داشت: یکی از آنها ریزش است، یعنی گرفتار کاستی مفهومی، مهارتی و کاستی ارزشی بشود و مفاهیم از مبدا کاهش پیدا کند و گرفتار ریزش شود. این ریزش عوامل و علت های گوناگونی دارد.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی افزود: دومین اتفاق، انحراف است. امکان دارد مولفان و تولیدکنندگان از مرحله اول طراحی عدول کنند و منحرف بشوند. بارها دیده ام متنی را که بر مبنای طرحی ساخته شده اما نگاه که می نماییم می بینیم مسیر عوض شده و مولف به دلیل سوء فهم یا ناتوانی یا سوءنظر از مسیر خود خارج شده است.
ملکی با اشاره به اینکه سومین اتفاق تورم مفهومی، مهارتی و ارزشی است اظهار داشت: تنها بدن و ماهیچه نیست که ورم می کند گاهی یک متن متورم می شود.
وی با تکیه بر لزوم تناسب میان اجزای بسته های تربیت و یادگیری اضافه کرد: به دنبال این هستیم که بسته تربیت و یادگیری متناسب باشد با آنچه که طراحی شده است. آخرین نکته اینکه اگر تولید بسته های تربیت و یادگیری در انحصار یک فرد یا یک گروه باشد یکی از سه اعوجاح مذکور، محتمل است اما اگر مشارکت باشد و از عقل جمعی استفاده و از اندیشه های گوناگون بهره برداری شود و تیم ها با هم رقابت کنند احتیاط های تربیتی هم افزایش می یابد و افراد مراقب هستند این مدار را دقیق تر و آسانتر بپیمایند.
منبع: ezproject.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب