، روایت موزه های علوم در دانشگاه ها،
موزه دانشگاه شهید چمران موزه ای به وسعت عجایب علمی بعلاوه تصاویر
پروژه آسان: رئیس موزه دانشگاه شهید چمران اهواز ضمن توصیف مفصل ابعاد و زوایای این موزه، خصوصیت اصلی آن را سهم بالای ابداع و اختراع در تولید وسایل آن دانست و با بیان اینكه جزو ۱۰ موزه برتر كشور هستیم، تصریح كرد: علی رغم همه این تلاش ها موزه ما ناشناس مانده است.
دكتر بیژن برازنده در گفت وگو با خبرنگار ایسنا، آغاز به كار موزه علم و طبیعت این دانشگاه را سال ۷۹ اعلام و تشریح كرد: آغاز به كار این موزه با آماده سازی حیوانات تلف شده در آزمایشگاه های بخش زیست شناسی دانشكده علوم دانشگاه شهید چمران اهواز صورت گرفت، بدین صورت كه جسد حیوان دریافت می شد و دانشجویان وقت مراحل مقدماتی كار را در اتاقكی كنار آزمایشگاه انجام داده و بعد از تكمیل كار در آزمایشگاه، حیوانات آماده شده (خشك شده) را، به منظور تدریس مباحث مرتبط، در معرض دید دانشجویان قرار می دادند.
وی با اشاره به اینكه بعدها در سال ۸۰ تا ۸۱، با تلاش مستمر مسئولین مكانی در ضلع غربی طبقه همكف كتابخانه مركزی دانشگاه به موزه اختصاص یافته است، افزود: تقاضای كمك مالی به این مركز از سایر دوائر دولتی در سطح وسیعی صورت گرفت تا اینكه به تدریج با تعمیرات ساختمانی مختلف و مناسب با كاربری موزه در جهت زیباسازی این مجموعه، خیلی از كارهای فنی و تعمیراتی و دكوراسیون آن انجام شد. بدین ترتیب فضای فعلی موزه به وجود آمده و در هفته پژوهش سال ۸۲ به صورت رسمی راه اندازی شد.
رئیس موزه دانشگاه شهید چمران اهواز فضای موزه ای این دانشگاه را فضایی به مساحت ۳۰۰۰ متر مربع و متشكل از دو سالن "علم" و سالن "طبیعت"، شامل دو طبقه، توصیف و تشریح كرد: قبل از افتتاح موزه و طی فعالیت های شبانه روزی در سالن علم، بخش هایی از قبیل بیوگرافی دانشمندان تراز اول ایران و جهان، مجسمه و نقاشی چهره آن ها، میكروب های مختلف بیماری زا، بخش زمین شناسی و... گسترش پیدا كرد.
برازنده افزود: در سالن طبیعت هم انواع پرندگان، پستانداران، دوزیستان، خزندگان و... آماده و مستقر شدند و این بخش با منظره سازی های گوناگون، به صورت یك باغ وحش بی جان طراحی شد.
وی علت كاهش فعالیت بخش طبیعت موزه در سال های بعد را سخت گیری های سازمان حفاظت محیط زیست و عدم تأمین منابع مالی عنوان و تاكید كرد: در جهت حفاظت مسئولانه و موثر از محیط زیست كشور تابحال حتی یك مورچه هم در این موزه كشته نشده است.
فرآیند تاكسیدرمی حیوانات از تخلیه اعضای فاسدشدنی تا "دیوراما"
رئیس موزه دانشگاه شهید چمران اهواز در همین زمینه به اصطلاح عامیانه "خشك كردن حیوانات" و اصطلاح علمی آن "تاكسیدرمی" اشاره نمود و توضیح داد: در زبان ما تاكسیدرمی به "پرآرایی" ترجمه شده، در حالیكه انجام همین عمل برای حشرات "اتاله" نام دارد و به مفهوم از بین رفتن آن هاست.
برازنده سپس به فرآیند تاكسیدرمی در موزه پرداخت و اظهار داشت: زمانی كه حیوانی در باغ وحش ها تلف می شود، مسئولان با ما تماس گرفته و لاشه حیوان را می فروشند یا به ما هدیه می دهند.
وی افزود: در این فرآیند تمام اعضای داخلی و فاسد شدنی حیوان اعم از گوشت، چربی، مغز، چشم، زبان و... طی مراحل خاصی از بدن حیوان تخلیه شده و فقط پوست، پشم و استخوان های آن باقی می مانند. این اجزاء بعد از قرارگیری در مواد شیمیایی مختلف آماده كار بر روی آن ها شده و سپس با عنایت به آناتومی و نحوه حركات فیزیكی مختص همان حیوان، استخوان ها و اندامش حالت دهی می گردد.
رئیس موزه دانشگاه شهید چمران اهواز اضافه كرد: این موارد بعد از سیم كشی به یكدیگر محكم می شوند. سپس بار دیگر كل محیط داخلی بدن پودر پاشی شده و در مرحله بعد با مواد مختلف و مناسب پر می گردد. در نهایت هم پوست بریده شده حیوان در نواحی مختلف، دوخته می گردد. بعد از تاكسیدرمی، اعمالی چون قرار دادن چشم مصنوعی، براق كردن ناخن ها و سایر زیباسازی های در رابطه با كالبد حیوان و محیط زندگی اش انجام شده و در مرحله آخر، در نوعی منظره سازی كه اصطلاحاً "دیوراما " نام دارد، قرار داده می شود.
جزو ۱۰ موزه برتر كشور هستیم
برازنده، موزه علم و طبیعت دانشگاه شهید چمران را جزو ۱۰ موزه برتر كشور و دارای بار علمی بسیار بالا توصیف و اظهار نمود: یكی از فرق های مهم این موزه با خیلی از موزه های مشابه در كشور، در آن است كه تمام وسایل آن در قالب ابداع، اختراع و نوآوری، توسط خود موزه و نه سپردن كار به بخش های خصوصی و تجاری و سایر اصناف، تولید می گردد.
وی افزود: در بخش آموزشی موزه نیز، رشته هایی همچون علوم پزشكی، فیزیك كلاسیك، فیزیك مدرن، علوم و تاریخ طبیعی، حفاظت از محیط زیست و...، با تمام زیر مجموعه های مربوط به آن ها تدریس می شوند.
رئیس موزه دانشگاه شهید چمران تصریح كرد: به دلیل تعامل عالی موزه و تكریم شایسته تمام نهادهای آموزش عالی و متوسطه و عموم مردم و توان بالای علمی - پژوهشی، این موزه شأن و منزلت خود و دانشگاه را ارتقاء داده است.
رئیس موزه دانشگاه شهید چمران اهواز برخی بخش های سالن علم را فیزیك مدرن، فیزیك كلاسیك، علوم پزشكی، قلب و عروق، سرطان شناسی، تشخیص بیماری های بدخیم، اورژانس پزشكی، سلول شناسی، جنین شناسی، میكروب شناسی، خون شناسی، انگل شناسی، باكتری شناسی، ویروس شناسی، ژنتیك، اسكلت شناسی، انواع مولاژهای پزشكی، گیاهان دارویی، سفالینه های جاده ابریشم و خلیج فارس، سیر تحول تكنولوژی و.... نام برد و اضافه كرد: بزرگ ترین اطلس رنگی میكروب های كشنده و هم بزرگ ترین پیكره متحرك و تمام الكترونیك قلب و عروق انسان در جهان، كه قادر به نمایش گویای بیش از ۶۰۰ بیماری قلب و عروق هم هست، در این مجموعه قرار دارد.
برازنده همینطور به انجام آزمایشات اتمی، آزمایشات زیر اتمی، ماده و ضد ماده، كوانتوم، لیزر، شكست لیزر، نور، شكست نور، صوت، شكست صوت، امواج مافوق صوت، امواج مادون قرمز، امواج ماوراء بنفش، الكترومغناطیس، برق فشار قوی، انواع اسكن های پزشكی، تله پاتی، خروج انرژی پلاسما از بدن، ردیابی انرژی پلاسمای درون بدن، واندوگراف، دیدن اشیاء از پشت موانع، پرسپكتیو، كمپوزیسیون، آینه ها، كریستال ها، خطاهای چشم، اكوكاردیوگرافی، الكتروكاردیوگرافی، اسپیرومتری، تست ورزش، تست گوش، تست چشم، تست سایر حواس، تست اعصاب و روان و... در موزه اشاره و اظهار نمود: تمام آزمایشات فوق در سطحی بسیار پیشرفته و هم تراز دانشمندان انجام می گردد.
وی با اشاره به اینكه انجام این آزمایشات، به منظور انگیزه بخشی به دانشجویان و دانش آموزان، زیر نظر متخصص و بعد از شرح اصول كار به آنان، توسط خودشان انجام می شود، اضافه كرد: این مجموعه تنها موزه در كشور است كه بخشی از آن به اورژانس پزشكی با تجهیزات كامل اختصاص داده شده و در صورت بروز هر گونه پیشامد ناگوار، غیر مترقبه و اضطراری، می تواند آماده سرویس دهی فوری تمام خدمات امداد پزشكی و اورژانس به بازدیدكنندگان باشد.
از سوی موزه علوم با كم لطفی روبه رو بوده ایم/موزه دانشگاه اهواز ناشناخته مانده است
وی برخی دیگر از بخش های سالن علم این موزه را دستگاه های صنعت چاپ قدیمی، از وسایل چند تنی چاپ كاغذ تا پرینترهای سبك امروزی، جنین و اسكلت شناسی جانوران، آشنایی با نجوم، صدا و سیما، كتابخانه، ماكت عظیم خرمشهر در زمان دفاع مقدس، كارگاه و... معرفی نمود و اضافه كرد: اعتبار علمی- پژوهشی این موزه به قدری است كه آموزش و پرورش استان خوزستان و برخی دانشگاه های استان و كشور برای اساتید، مدیران و معاونینی كه دانشجویان و دانش آموزان خویش را در قالب اردوهای علمی پژوهشی برای بازدید به این موزه بیاورند، بین ۲ تا ۱۰ امتیاز ارتقای شغلی در نظر گرفته اند.
رئیس موزه دانشگاه شهید چمران اهواز ارتباط مستمر این موزه با مراكز آموزش و پرورش، دانشگاه ها، نهادها و ادارات را خاطرنشان كرد و تاكید كرد: علی رغم حضور متوالی گزارشگران و مجریان صدا و سیمای استان و بازدید خبرنگاران فراوان جهت تهیه خبر و گزارشات مختلف صوتی و تصویری، متأسفانه این موزه هنوز به صورت شایسته معرف حضور مردم نیست و حدودا ناشناخته باقی مانده است.
برازنده همینطور اضافه كرد: علی رغم آن كه نخستین همایش و نشست سراسری موزه های علوم كشور در تاریخ ۲۹ اردیبهشت سال ۸۳ و با حضور مسئولین دولتی و مدیران ارشد نهادهای علمی، رؤسا و كارشناسان موزه های كشور و به ابداع موزه دانشگاه شهید چمران اهواز در این دانشگاه برگزار شده و افتخار دبیرخانگی دائم موزه های علوم كشور را به پاس زحمات شبانه روزی و علاقه فراوان و نظرات و ایده های خلاقانه و تولیدات علمی بی شمار به این مجموعه اعطاء كردند، و نیز علی رغم همكاری این موزه با موزه ملی ایران (موزه جمهوری اسلامی) در قالب عرضه مقاله و شركت در همایش ها و جلسات مربوطه، متأسفانه از جانب این موزه با بی مهری و كم لطفی روبه رو بوده ایم.
موزه گرم ترین شهر جهان، بدون كولر!
وی در آخر ذیل بحث بودجه، از نبود تجهیزات برودتی در موزه گرم ترین شهر جهان انتقاد كرد و اظهار داشت: در چنین مواردی چندین سال است كه به علت كمبود بودجه، هم در بحث مشكل سرمایشی و هم تهویه نامطبوع، با اعتراضات مستمر بازدیدكنندگان روبرو بوده و هستیم. همینطور در تأمین وسایل مورد نیاز برای خلق ابداعات و اختراعات جدید با مشكلات عدیده مالی دست وپنجه نرم می نماییم و هم ادامه روند تهویه نامطبوع موجود، ضرر و زیان های هنگفت مالی به نمونه های نادر و كمیاب موزه می زند.
رئیس موزه دانشگاه شهید چمران اهواز با بیان اینكه ورودی موزه برای اساتید، اعضای هیأت علمی، دانشجویان، مدیران، معاونین و تمام مسئولین آموزش و پرورش و دانش آموزان نیم بها بوده و برای جانبازان و بچه های بهزیستی هم مجانی است، درآمدزا بودن موزه را خاطرنشان كرد و اظهار داشت: طبق یك روال غلط گذشته در امور اداری مالی، موزه باید تمام درآمد خویش را به حساب دانشگاه برگرداند. این در حالی است كه اگر می توانستیم بخشی از این درآمد را برای صرف هزینه های موزه نزد خودمان نگه داریم و صرف تولیدات علمی نماییم، تابحال خودكفا شده بودیم.
جایگاه نادرست موزه در چارت اداری/موزه دانشگاه هیچ سنخیتی با كتابخانه ندارد
برازنده در همین زمینه به مستقل نبودن چارت اداری اشاره نمود و توضیح داد: در چارت اداری به صورت صوری و علی رغم نبود هیچ گونه سنخیت كاری، موزه جزو كتابخانه مركزی دانشگاه رده بندی شده و فاقد چارت سازمانی مختص به خود است. این مشكل سبب نابسامانی های اداری و مالی زیادی است و امیدواریم كه مسئولین دانشگاه در مورد رفع این مشكل و سایر مسائل تجدید نظر كنند.
وی در انتها با اشاره به اینكه مهم ترین هدف این موزه انگیزه بخشی به تمام اقشار تحصیلی و تحریك استعدادهای علمی ایشان و جلوگیری از بطالت وقت آن هاست، تصریح كرد: ثبت نوآوری های موزه بعنوان اختراع به اصرار شدید همین عزیزان انجام شد كه با اشتیاق فراوانشان، ما را در انجام كارها دلگرم می كنند و خود هم با ایده گرفتن از كارهای بدیع در موزه، در جشنواره های مختلف علمی افتخار آفریده و زمینه خوشنودی ما را فراهم می آورند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب