معاون وزیر علوم عنوان كرد:
ترسیم نقشه خروجی علمی ایران در سالهای مختلف
به گزارش پروژه آسان، معاون پژوهشی وزارت علوم با اشاره به اینکه ما سال هاست که در پژوهش جلوتر از تکنولوژی و بازار هستیم اظهار داشت: درحال ترسیم نقشه خروجی علمی ایران در سالهای مختلف به منظور تطابق تکنولوژی و پژوهش هستیم.
به گزارش پروژه آسان به نقل از مهر، دکتر پیمان صالحی در دومین روز اجلاس روسای دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری که در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، در مورد مبحث آموزش عالی و پیچیدگی اقتصادی اظهار داشت: این سخنرانی نتیجه یک طرح تحقیقاتی درحال اجرای یک سال و نیمه در مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور است. وی به سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری در برنامه هفتم اشاره نمود و اظهار داشت: سیاست های ابلاغی و توجه به حوزه ICT، ریزفناوری، زیست فناوری و روزآمدسازی آن ها؛ نشان دهنده توجه ویژه ایشان به مبحث پیچیدگی اقتصادی می باشد. معاون پژوهشی وزارت علوم در مورد پیچیدگی اقتصادی توضیح داد: پیچیدگی اقتصادی نشانگری است که میزان سهم علم و فناوری را در تولیدات یک کشور نشان داده است. برپایه تنوع فناوری و پیچیدگی های فناوری هم شاخصی به نام پیچیدگی اقتصادی تعریف شده است. وی برای بین این که بین تحقیق و توسعه، تولید ناخالص داخلی و پیچیدگی اقتصادی رابطه علت و معلولی وجود دارد؛ اظهار داشت: در ایران سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی هیچ گاه در طول برنامه ششم توسعه از ۸ دهم تولید ناخالص داخلی بیشتر نشد. صالحی به مثالی از پیچیدگی اقتصادی پرداخت و اظهار داشت: امکان دارد دو کشور هر دو ۴۰۰ میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی داشته باشند ولی یکی از آنها امکان دارد از فروش منابع خود این مبلغ را کسب کرده باشد و دیگری از فروش کامپیوتر، هواپیما و فناوری این مبلغ را به دست آورده باشد. این دو کشور با یکدیگر بسیار متفاوت هستند. چون که یکی منابع خویش را بدون ایجاد ارزش افزوده، فروخته است ولی دیگری علم را بر محصولات خود سوار کرده و آنرا فروخته است. وی ادامه داد: در بازه زمانی بین سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۰، چهار کشور چین، هند، برزیل و روسیه تولید ناخالص داخلی یکسان داشتند ولی وقتی ضریب پیچیدگی اقتصادی در آن سال ها اعمال شده، شرایط این کشورها متفاوت شده است. در همان سال پیشبینی می شد که چین از پیچیدگی اقتصادی درامد کسب می کند ولی کشورهای دیگر از فروش منابع درآمد کسب می کنند. رابطه آموزش عالی و پیچیدگی اقتصادی صالحی تصریح کرد: ضریب پیچیدگی اقتصادی کاملا قابل محاسبه است و به برنامه های راهبردی بلندمدت جمهوری اسلامی ربط دارد. وی ادامه داد: کشورها هر ساله امتیازی از شاخص پیچیدگی اقتصادی می گیرند. اگر کشورها بر مبنای پیچیدگی های فناوری محصول تولید و صادر کرده باشند، امتیاز بالاتری می گیرند و هر چه به سمت خام فروشی بروند و ارزش افزوده ایجاد نکنند، ضریب منفی می گیرند. معاون پژوهشی وزارت علوم با اشاره به اینکه آخرین رتبه بندی شاخص پیچیدگی اقتصادی در ارتباط با سال ۲۰۲۱ است؛ اظهار داشت: کشورهایی که منابع طبیعی ندارند، مثل ژاپن در شاخص پیچیدگی اقتصادی رتبه اول را کسب کرده اند. وی توضیح داد: تولید ناخالص داخلی ژاپن ۳ تریلیون دلار و تولید ناخالص داخلی چین ۵ تریلیون دلار است. این کشورها منابع خودشان را نفروخته اند، بلکه ارزش افزوده بوجود آورده اند. این که ما رتبه ۸۰ هستیم نشان داده است که صادرات ما بر مبنای پیچیدگی اقتصادی کمتر بوده و بیشتر محصولات خام صادر کرده ایم. وی تصریح کرد: در ۲۰۲۱ رتبه ما در شاخص پیچیدگی اقتصادی ۴ رتبه ارتقا داشته است و دلیل آن فروش محصولات پتروشیمی است. چون در تولید محصولات پتروشیمی مقداری پیچیدگی اقتصادی داریم، چند رتبه ارتقا پیدا کردیم. صنعتی مانند پوشاک پیچیدگی فناوری، امتیاز زیادی ندارد ولی صنایعی مثل دارو، بیوتکنولوژی، هواپیما و ماشین های پیچیده امتیازآوری دارد. صالحی به بررسی پیچیدگی اقتصادی کشورهایی مثل ژاپن در سال ۱۹۶۲ پرداخت و اظهار داشت: ژاپن سال ۱۹۶۲ حوزه های پیچیدگی اقتصادی زیادی نداشته ولی در سال ۲۰۲۰ آغاز به قرارگیری در خوشه هایی کرده که پیچیدگی زیادی دارند و بنابراین در رتبه اول پیچیدگی اقتصادی قرار گرفته است. کشور کره جنوبی هم چنین شرایطی داشته است. وی تصریح کرد: نمی خواهم نتیجه بگیرم که این کشورها خوب هستند و ما بد هستیم. به دنبال این هستم که بگویم ما دانشگاهیان و تصمیم گیرندگان در حوزه پیچیدگی اقتصادی چه اقداماتی باید انجام دهیم. معاون پژوهشی وزارت علوم اظهار داشت: هر چه با مباحثی که پیچیدگی بیشتر دارند، فاصله را کم تر نماییم، زودتر می توانیم به رتبه بالاتر در پیچیدگی اقتصادی برسیم. این احتیاج به سال ها برنامه ریزی دارد و یک شبه اتفاق نمی افتد. در حوزه پتروشیمی برنامه ریزی شده که هم اکنون ما درحال صادرات محصولات پتروشیمی هستیم. دلیل این که ما را در حوزه پتروشیمی تحریم نمی کنند اینست که به ما نیاز دارند ولی در حوزه های دیگر تولیدکننده زیاد است. وی ادامه داد: شرایط ایران در سال ۲۰۲۰ مشابه دهه ۱۹۰۰ کشورهایی است که تازه درحال اقدام پیچیدگی اقتصادی بودند. باآنکه در ایران در حوزه دارو و پتروشیمی اتفاقات مثبتی افتاده است ولی هنوز را زیادی در پیش داریم. صالحی به تفاوت اشتغال دانش آموختگان وزارت بهداشت و وزارت علوم اشاره نمود و اظهار داشت: بازار وزارت بهداشت دست خودش است ولی بازار فارغ التحصیلان وزارت علوم دست ما نیست. برخی عنوان می کنند که چرا مشکل محیط زیست و یا اقتصاد را حل نمی کنید؟ مگر محیط زیست و اقتصاد دست ماست؟ هر جایی که از ما خواسته شده، اتفاقات خوبی افتاده است. وی به وظایف آموزش عالی در این حوزه اشاره نمود و اظهار داشت: وظیفه ما رساندن افراد به بازار است. ما افراد را برای بازار تربیت می نماییم. در جوامعی که پیچیدگی اقتصادی کمی دارند، شبیه بودن انسان ها به یکدیگر مشکلی ندارد ولی جوامع با پیچیدگی اقتصادی بالا، انسان های نیاز دارد که مثل هم نباشند چون که هر فرد مسؤولیت و وظیفه خاص خودش را دارد. ازاین رو در آموزش عالی انسان هایی با وظیفه ویژه باید تربیت کرد. معاون پژوهشی وزارت علوم به رابطه بازار، تکنولوژی و پژوهش اشاره نمود و اظهار داشت: ژاپن اول در بازار موفق است، بعد در تکنولوژی و بعد در پژوهش موفق است. خیلی از کشورهای پیشرفته چنین الگویی دارند و بازار را به دست کسی دادند که افراد را تربیت می کند؛ یعنی همان کاری که ما انجام ندادیم. صالحی به جایگاه ایران در حوزه پژوهش اشاره نمود و اظهار داشت: با افتخار میگویم ما سال هاست که در پژوهش جلوتر از تکنولوژی و بازار هستیم. بعضی می گویند پژوهش ما در رابطه با تکنولوژی و بازار نیست. در صورتیکه این گونه نیست. این نتیجه گیری اشتباهی است. پژوهش ما بسیار جلوتر از پیچیدگی اقتصادی می باشد. ما می توانیم پاسخ پیچیدگی های اقتصادی بیسیار بالاتری را بدهیم. تمام قد از حوزه پژوهش دفاع می کنم وی ضمن اشاره به سرمایه گذاری ترکیه در قسمت تکنولوژی و بازار اظهار داشت: نباید بی انصافی باشیم و تأثیر تحریم را نادیده بگیریم. تحریم محدودیت های بسیار ی برای ما بوجود آورده است ولی دانشگاه های ما مغلوب تحریم ها نشده اند و کار خویش را به خوبی انجام داده اند. معاون پژوهشی وزارت علوم اظهار نمود: ما درحال ترسیم نقشه خروجی علمی ایران در سال ها مختلف هستیم و می خواهیم آنرا با نقشه تکنولوژی کشور تطابق دهیم تا ببینیم تکنولوژی و پژوهش کجا تلاقی کرده، کجا فاصله دارند و کجا علم در خدمت تکنولوژی آمده است. وی با اشاره به اینکه ما در سطوح بالایی درحال پژوهش هستیم، اظهار داشت: دانشگاه های ما در بالاترین سطح افراد را تربیت می کنند ولی بازار ما به خاطر کشش کم، آنرا درک نکرده است. این که دانش آموختگان ما در بهترین بنگاه ها و بازارهای دنیا جذب می شوند، موید همین مبحث است. برخی امکان دارد عنوان کنند، کمی سطح خویش را پایین بیاورید تا راحتتر افراد جذب بازار شوند. ما هیچ گاه سطح علمی پژوهشی افراد را پایین نمی آوریم. صالحی با تاکید اتصال افراد و بنگاه ها و افزایش کشش بازار اظهار داشت: اقداماتی همچون بورس های مختلف مثل بورس دانش، بورس خودروسازی و...، اشتغال ۱۲۰ هزار نفر در شرکتهای پارک های علم و فناوری برنامه ریزی در همین راستا است. ما این اقدامات را انجام می دهیم ولی این را باید به ذهن تصمیم گیران در کشور بدهیم. وی خاطرنشان کرد: فروش حامل های انرژی دیگر برای کشور درآمدزا نیست. با عنایت به افزایش هزینه ها، هزینه استخراج مواد خام با پول فروش آن برابرای خواهد نمود و نمی توان از خام فروشی پول به دست آورد. معاون پژوهشی وزیر علوم اظهار داشت: نمودار کشورهایی مثل تایلند، سریلانکا، برزیل نشان داده است که این کشورها به سمت پیچیدگی اقتصادی حرکت کرده اند. نمودار پیچیدگی اقتصادی تایلند، همانند ۱۵ سال پیش چین است و به این سمت حرکت می کند. صالحی اظهار داشت: العلم سلطان یعنی آینده در دستان ماست. اگر نتوانیم به پیچیدگی های اقتصادی کمک نماییم نمی توانیم در آینده سری در سرها در بیاوریم و اگر نتوانیم درست برنامه ریزی و تصمیم گیری نماییم و نتوانیم افراد را به بازار متصل نماییم، اتفاقات خوبی نخواهد افتاد.
منبع: ezproject.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب