محققان كشور بررسی كردند
تقلب دانشگاهی چگونه شکل می گیرد؟
به گزارش پروژه آسان، تقلب یکی از آفت های رسیدن به اهداف مطلوب یک جامعه است که عدم توجه به آن می تواند ضررهای جبران ناپذیری را به ساحت های مختلف وارد کند. محققان کشور در یک مطالعه پژوهشی، نوع دانشگاهی این پدیده را در بین دانشجویان و از دیدگاه جامعه شناختی بررسی نموده اند.
به گزارش پروژه آسان به نقل از ایسنا، دانشگاه ها، بخش بزرگی از نهاد آموزش در جامعه اند که کارکرد انتقال و ترویج علوم و فنون را بر عهده دارند. دانش آموختگان دانشگاهی بر اساس گواهیی که دریافت می کنند، توانایی انجام امور تخصصی در حوزه دانش و فناوری را خواهند داشت. هر گونه اختلال در چنین فرآیندی، باعث می شود نهاد آموزش نتواند کارکرد خویش را به درستی انجام دهد و در نتیجه بر دیگر اجزا و ساختارهای جامعه، تاثیر منفی بگذارد. یکی از معضلاتی که مؤسسات آموزشی و دانشگاه ها همواره با آن مواجه بوده اند، «تقلب دانشگاهی» است. این مساله یکی از جدی ترین مسائلی است که به کارکرد نهاد علم صدمه می زند و گسترش آن، تهدیدی جدی تلقی می شود و صدمات جبران ناپذیری را به جامعه علمی وارد می نماید.
به گفته محققان، تقلب دانشگاهی باعث می شود افرادی برای انجام فعالیتهای تخصصی از جانب این نهاد معرفی شوند که صلاحیت این امور را ندارند و حوزه مسئولیتی خویش را گرفتار خدشه یا فرسودگی می کنند. تقلب و سرقت علمی، در بر گیرنده هرگونه کوشش برای دریافت کمک در فعالیتهای آموزشی، بدون گرفتن اجازه یا اقتباس کاری است که به دیگری متعلق می باشد. این پدیده به فراوانی در تمامی محیط های آموزشی دیده می شود. همینطور تحقیقات انجام شده نشان می دهند تقلب شبیه به شکل های دیگری از رفتار انحرافی است. برای مثال، تقلب شامل سازوکارهای یادگیری و وزن دهی به احتمال هزینه دادن یا فایده کردن است که از سوی فشار خارجی و تمایلات شخصی برای کسب موفقیت برانگیخته می شود و امکان دارد با مجازات های خاص و شدیدی بازداشته شود.
در رابطه با این موضوع، یک تحقیق علمی توسط پژوهشگران دانشگاه مازندران و دانشگاه شیراز انجام شده است که در آن پدیده تقلب دانشگاهی در بین دانشجویان از دیدگاه جامعه شناختی مورد بررسی قرار گرفته است.
این تحقیق که به روش پیمایشی انجام شده است، از اطلاعات دریافت شده از ۴۰۱ دانشجوی دانشگاه مازندران با استفاده از ابزار پرسش نامه بهره گرفته است. این اطلاعات سپس با استفاده از روش های آماری و به کمک کامپیوتر تحلیل و بررسی شده اند.
نتایج این پژوهش نشان می دهند که مواردی چون نیازهای منفعت گرایانه، باورهای اخلاقی، مجازات غیررسمی و خودکنترلی، می توانند احتمال بروز تقلب دانشگاهی را در افراد نشان دهند.
به گفته اکبر علیوردی نیا، استاد و محقق گروه علوم اجتماعی دانشکده علوم انسانی دانشگاه مازندران و همکارانش در این خصوص می گویند: «تقلب دانشگاهی در بین دانشجویان، تحت تاثیر میزان ادراک از مجازات غیررسمی، یعنی احساس گناه، شرمساری و طردشدن به وسیله اشخاص مهم، کاهش پیدا می کند».
به گفته این محققان، «هنگامی که باور اخلاقی فرد، تقلب را بعنوان تقابل با ارزش ها تلقی کند از آن پرهیز می کند. از طرفی، گاهی افراد برپایه اینکه تقلب چه هزینه و یا فایده ای به همراه دارد، دست به تقلب یا پرهیز از آن می زنند. درنهایت دستاورد نظری این پژوهش، حمایت تجربی نسبی از نظریه های انتخاب عقلانی و بازدارندگی در تبیین تقلب دانشگاهی است».
بر اساس این تحقیق، نظریه انتخاب عقلانی مدعی است که انسان ها با وجود انواع محدودیت های زمانی، اطلاعاتی و موقعیتی، موجوداتی عاقل و کنشگر و توانا هستند و انواع هزینه ها و پاداش های یک عمل را بر حسب انواع موقعیت ها محاسبه می کنند. بدین سان همه رفتارهای انحرافی و در اینجا به صورت مشخص، تقلب دانشگاهی، تابعی از محاسبات ذهنی افراد از هزینه ها و منافع ادراک شده آن رفتار در چارچوب شرایط موقعیتی آن عمل است.
علیوردی نیا و همکارانش اشاره می کنند، «همچنین نظریه پردازان بازدارندگی هم معتقدند اگر مجازات شدید، قطعی و فوری باشد، یک شخصی دارای منطق، میزان سود و زیان ناشی از جرم (در اینجا تقلب) را قبل از مبادرت به ارتکاب جرم اندازه می گیرد و در صورتیکه زبان را بیشتر از سود بیند از تقضی قانون مصرف می شود».
از دید متخصصان، تلاشهای پیشگیرانه معطوف به جرائم موقعیتی، شامل پنج راهبرد است: افزایش تلاش مورد نیاز برای ارتکاب جرم، بالا رفتن خطر حاصل از ارتکاب جرم، کاهش پاداش یا منفعت حاصل از ارتکاب جرم، کاهش تحریکات و افزایش احساس گناه و شرمساری برای ارتکاب جرم و در نهایت کاهش امکان عذرخواهی برای ارتکاب جرم.
لازم به اشاره است که این اطلاعات علمی پژوهشی در فصلنامه تخصصی «پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران» انتشار یافته است. این نشریه، وابسته به دانشگاه اصفهان است.
منبع: ezproject.ir
این مطلب پروژه آسان را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب