چالش های اینستاگرامی؛ از سرگرمی تا شغل
بررسی اجتماعی رفتار کاربران زن در اینستاگرام
به گزارش پروژه آسان، اینستاگرام به بخشی از زندگی روزمره خیلی از کاربران جوان تبدیل گشته است؛ فضایی که نه فقط برای تفریح و وقت گذرانی، بلکه گاهی برای ساختن آینده مالی هم به کار گرفته می شود.
به گزارش پروژه آسان به نقل از ایسنا، در سالهای اخیر، رسانه های اجتماعی و بخصوص اینستاگرام، جای خویش را در زندگی مردم باز کرده اند. با گسترش فناوری و دسترسی روز افزون به اینترنت، سبک زندگی تغییر کرده و افراد بیشتر از پیش از راه فضای مجازی با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند. در این بین، اینستاگرام به سبب خصوصیت تصویری و تعاملی بودن، یکی از محبوب ترین شبکه هاست که میلیونها کاربر از آن برای مقاصد مختلف، همچون ارتباط، تفریح و حتی کسب و کار استفاده می نمایند.
یکی از پدیده های رایج در اینستاگرام، چالش هایی هستند که در چارچوب ویدئوهای سرگرم کننده منتشر می شوند و کاربران با شرکت در آنها تلاش می کنند نسخه ای خلاقانه تر یا جذاب تر از یک ایده مشخص را عرضه کنند. این چالش ها در ابتدا جنبه تفریحی داشتند، اما کم کم به محلی برای رقابت، جلب توجه و کسب درآمد تبدیل گشته اند. روندی که به خوبی نشان داده است اوقات فراغت در فضای مجازی می تواند بسمت فعالیتهایی جدی تر و حتی حرفه ای سوق پیدا کند.
در همین زمینه، فاطمه محمدی، استادیار جامعه شناسی در دانشگاه علامه طباطبایی بهمراه یکی از همکارانش، پژوهشی را انجام داده اند تا تجربه زنان جوان از گذران اوقات فراغت در اینستاگرام را بررسی نمایند. آنها بطور دقیق تر بر نقش چالش های رایج در این فضا تمرکز کرده اند و کوشیده اند نشان دهند که چگونه این چالش ها از سرگرمی صرف فراتر رفته و به بخشی از زندگی حرفه ای بعضی از کاربران تبدیل گشته اند.
این پژوهش با گفتگو با ۲۰ زن جوان بین ۱۸ تا ۳۰ سال انجام شده که در اینستاگرام فعالیت دارند و در چالش های پرمخاطب شرکت می کنند. روش پژوهش، مصاحبه نیمه ساختاریافته بوده، یعنی گفت وگوها با چهارچوب مشخص اما منعطف صورت گرفته است تا شرکت کنندگان آزادانه از تجربه های خود بگویند. برای تحلیل این گفت وگوها، محققان از روشی به نام «تحلیل مضمون» بهره برده اند که در آن تلاش می شود از دل گفته های افراد، موضوعات اصلی استخراج شود.
بر اساس این پژوهش، بیشتر زنان شرکت کننده، هدف اولیه شان از حضور در چالش ها را سرگرمی و پر کردن اوقات فراغت عنوان کرده اند. اما با گذشت زمان، خیلی از آنها به دنبال بیشتر دیده شدن، افزایش دنبال کننده و در نتیجه کسب درآمد رفته اند. برای موفقیت در این راه، شرکت کنندگان باید خلاقیت نشان دهند و فعالیت مستمر داشته باشند.
همچنین این پژوهش نشان داده است که شرکت در چالش ها کم کم از یک فعالیت اختیاری و سرگرم کننده به کاری شبه حرفه ای تبدیل می شود. به صورتی که بعضی از کاربران، اینستاگرام را شبیه به محیط کاری درنظر می گیرند که در آن باید قواعد مشخصی را رعایت نمایند تا در رقابت باقی بمانند و موفق شوند.
نکته مهم دیگری که از این پژوهش به دست آمده، اینست که فضای اینستاگرام فقط محل ارتباط و تعامل نیست؛ بلکه نوعی بازار رقابتی شکل داده که در آن هر کاربر باید به دنبال جلب توجه بیشتر باشد. این فضا می تواند در کنار فرصت های شغلی، نوعی فشار اجتماعی و فردگرایی شدید هم ایجاد نماید.
درواقع، محققان با بهره گیری از مفهومی به نام «گذار از فراغت غیررسمی به فراغت رسمی» توضیح داده اند که چگونه یک فعالیت داوطلبانه و آزاد، می تواند به یک اجبار جدی برای موفقیت اقتصادی تبدیل گردد. به عبارتی، کاربرانی که در ابتدا صرفا برای تفریح وارد فضای چالش ها شده اند، بعد از مدتی خویش را موظف می بینند با الگوریتم های اینستاگرام هماهنگ شوند، مرتب محتوا تولید کنند و در این رقابت دائمی باقی بمانند.
در این میان، اینستاگرام همچون تیغی دولبه عمل می کند؛ از یک سو به زنان جوان امکان داده تا از اوقات فراغت خود بشکلی هدفمند بهره گیرند و حتی کسب درآمد کنند، اما از طرف دیگر، آنها را درگیر فضای رقابتی و انزوای فردی کرده که امکان دارد فشار روانی هم به همراه داشته باشد.
این یافته ها حکایت کننده از آن هستند که استفاده از فضاهایی مانند اینستاگرام به سبب برخورداری همزمان از مزایا و معایب بایستی بیشتر مورد توجه محققان قرار گیرد با عرضه راهکارهای مفید، تجربه بهتری را نصیب کاربران کنند.
نتایج این پژوهش در فصلنامه‌ی «تحقیقات فرهنگی ایران» انتشار یافته اند؛ نشریه ای وابسته به پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، که با همکاری انجمن مطالعات فرهنگی به چاپ می رسد.
منبع: پروژه آسان
این مطلب پروژه آسان را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب