تحریم علمی شمشیر را از رو بست اساتید هاروارد چقدر مقاله می نویسند؟
به گزارش پروژه آسان، معاون وزیر بهداشت با اشاره به نسبت مقاله به ازای هر استاد در برنامه هفتم توسعه اظهار داشت: در دانشگاه هاروارد این نسبت ۱۰مقاله به ازای هر استاد است؛ ما آرزو داریم به عدد ۱.۵ مقاله به هر استاد برسیم.
به گزارش پروژه آسان به نقل از مهر، شاهین آخوندزاده در مراسم بیست و ششمین جشنواره پژوهشی ابوریحان بیرونی که بامداد امروز سه شنبه دوم دی ماه در دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برگزار شد، ضمن اشاره به حمایت مقام معظم رهبری، اظهار داشت: هیچ فردی را به اندازه مقام معظم رهبری در نظام جمهوری اسلامی پیدا نمی کنید که تا این حد بر ارزش علم و قدرت علمی ایران تاکید و دائماً این مورد را یادآوری کرده باشد. با این وجود متاسفانه حدودا همه دولت ها در دفاع از حوزه علم و فناوری اهمال نموده اند.
وی افزود: اگر ما امروز در همین جایگاه قرار گرفته ایم، این اتفاق با برنامه ریزی رخ نداده است. ما یک پتانسیل نیروی انسانی توانمند داریم؛ این نیروی انسانی ضعف ها و مشکلات مدیریتی کشور را جبران کرده است.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت ضمن اشاره به روند تدوین برنامه های پنج ساله توسعه اظهار داشت: ما دائماً برنامه های چندساله می نویسیم اما اجرا نمی شوند. به طور معمول ۲۵ درصد از برنامه های توسعه اجرا می شوند که این میزان اجرا نیز احتیاج به برنامه ریزی ندارد. همیشه برنامه هایمان را متوهمانه می نویسیم؛ خودمان هم می دانیم که تحقق این اهداف امکانپذیر نیست، می دانیم که برای ایجاد این امکانات باید شرایطش فراهم گردد، اما فراهم نمی نماییم.
وی ضمن اشاره به اهداف تعیین شده در برنامه هفتم در مورد تحقیقات اظهار داشت: در این برنامه عنوان شده که رتبه علمی کشور باید چهاردهم باشد؛ اما در همین مصوبه هم اشکال وجود دارد. مشخص نشده که برمبنای کدام پایگاه باید رتبه کسب شود. از جانب دیگر قبل از تصویب این برنامه عنوان می شد که باید عدد رتبه ۱۲ درج شود، با اصرار دکتر زلفی گل وزیر علوم وقت این عدد به ۱۴ تغییر نمود چون رسیدن به هدف رتبه ۱۲ شدنی نبود.
آخوندزاده ضمن اشاره به افت رتبه علمی کشور اظهار داشت: در سال ۲۰۱۹ ما در رتبه پانزدهم قرار داشتیم و در مقاطعی رتبه چهاردهم را کسب کردیم، اما گروهی دائماً در دانشگاه، در وزارت علوم و در وزارت بهداشت و شورایعالی انقلاب فرهنگی، انتقاد می کردند که دانشگاه ها فقط مقاله می نویسند.
وی افزود: این انتقادات در حالی عنوان می شود که بیشتر نظام های رتبه بندی جهانی مقاله محور هستند و برمبنای مقاله رتبه بندی انجام می دهند. وقتی تکلیف شده که باید ۲۰ دانشگاه در یک نظام رتبه بندی رتبه کم تر از ۵۰۰ کسب کنند، رسیدن به این رتبه مقاله می خواهد.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت اضافه کرد: عنوان می شد که برنده نوبل ۵۰ مقاله دارد، محققان ما ۵۰۰ تا ۲ هزار مقاله دارن؛ نتیجه این شد که رتبه هایمان افت کرد. هم اکنون با این شرایط، حتی با دو برابر تلاش هم نمی توانیم به رتبهٔ ۱۴ برسیم.
وی ضمن اشاره به جایگاه کشور در عرصه فناوری اظهار داشت: در فناوری نیز وضعیت بهتر نیست. ما فقط در مقاله افت نکرده ایم. اگر کشورهای چین و هند را بررسی نماییم می بینیم که ابتدا رتبه پژوهش بالا رفته و سه، چهار، پنج سال بعد فناوری هم رشد کرده است؛ این دو از هم جدا نیستند. ما در مقالات افت کرده ایم، در نوآوری هم افت کرده ایم؛ رتبه ما در شاخص نوآوری جهانی از ۵۳ به ۷۰ رسیده و رتبه علمی نیز از ۱۵ به ۱۷ رسیده است. بدین سبب این دو شاخص با هم حرکت می کنند. نمی توان انتظار داشت که تحقیقات دانشگاهی نداشته باشیم ولی انتظار فناوری داشته باشیم. اگر تحقیقات نباشد، فناوری فقط کپی برداری می شود و فناوری واقعی نیست.
آخوندزاده ضمن اشاره به هدف برنامه هفتم توسعه در مورد نسبت مقاله به هر عضو هیات علمی اظهار داشت: این شاخص باید به یک ونیم برسد، در وزارت علوم این میزان زیر یک است. در حالیکه در خیلی از دانشگاه های علوم پزشکی این نسبت بین ۳، ۴ مقاله است. در حالیکه در دانشگاه هاروارد نسبت مقاله به هر عضو هیات علمی ۱۰ مقاله است و ما آرزو می نماییم به یک ونیم برسیم. ما اصلاً تولید علمی زیادی نداشتیم با این وجود نسبت به مقاله نوشتن انتقاد می کردیم.
وی ضمن اشاره به اهمیت رتبه دانشگاه ها در زمینه بین المللی اظهار داشت: پژوهش جز اصلی وظایف هیات علمی نیست، اما وجود آن لازم است؛ چون پژوهش پویایی به وجود می آورد. نقش پژوهش اینست که اعتمادبه نفس به وجود می آورد. ما هم اکنون در یک جنگ ترکیبی با دنیا هستیم. هدف اینست که جوان ایرانی ناامید شود. هیچ چیزی در دانشگاه های ما به اندازهٔ موفقیتهای پژوهشی نمی تواند اعتمادبه نفس ایجاد نماید. ما باید این را تقویت کنیم؛ این به نفع نظام جمهوری اسلامی است.
معاون وزیر بهداشت با انتقاد از حمایت نکردن از پژوهش در کشور اظهار داشت: در رتبه بندی سایمگو؛ در سال ۲۰۲۴ ما رتبه هفدهم را کسب کردیم، در حالیکه یک هفته گذشته از اعلام رتبه ما شانزدهم بودیم. اختلاف ما از نظر تعداد مقالات با کشوری که رتبه شانزدهم را کسب نمود، بسیار کم بود و با یک همت، می توانستیم رتبه شانزدهم را بگیریم، اما یک رتبه را از دست دادیم.
وی در مورد راه حل ها برای جبران این افت رتبه اظهار داشت: گاهی اوقات تعدادی از مقالات نشریات، به علت خطای رباتی که مقالات را بررسی می کند، به عنوان مقاله کشور محاسبه نمی گردد. فرض کنید یک مجله در یک شماره ۱۰ مقاله چاپ کرده، اما فقط ۸ مقاله اش وارد اسکوپوس شده است. اگر یک نفر مسئول بررسی این مقالات شود و برای «Missing Articles» با ادمین اسکوپوس تماس بگیرد، آن دو مقاله هم اضافه می شود. ما امسال هزار و ۶۷ مقاله را با این اقدام توانستیم به آمار مقالات کشور اضافه نماییم. این اقدام حتی هزینه سنگینی هم ندارد، فقط یک کارمند باید بنشیند ایمیل بزند پ این فاصله جبران می شود.
ترکیه، عربستان و روسیه از ما جلو زدند
معاون وزیر بهداشت با اعلان اینکه اکنون در سال ۲۰۲۵ ترکیه و عربستان در اسکوپوس از ما جلوتر هستند، اظهار داشت: روسیه نیز با وجود این که کل دنیا تحریمش کرده و رتبه آن افت کرده بود، فعلا از ما بالاتر است. امیدواریم در این دو سه ماهی که تا آوریل مانده، همه مقالات ما وارد اسکوپوس شود و بتوانیم حداقل رتبه هفدهم یا حتی شانزدهم را به دست بیاوریم.
امسال تحریم علمی شمشیر را از رو بست
وی با اعلان اینکه امسال تحریم علمی شمشیر را از رو برای ما بسته است، اظهار داشت: ناشران قبلاً مستقیم نمی گفتند ما از محققان ایران مقاله چاپ نمی نماییم، با کلمات بازی می کردند و مقالات را رد می کردند، اما هم اکنون صریح می نویسند که به خاطر تحریم چاپ نمی نماییم.
بودجه پژوهشی ۱۴۰۵ کاهشی شد
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ریشه اصلی تولید مقاله را رساله ها و طرح های تحقیقاتی دانست و اظهار داشت: رساله های تحصیلات تکمیلی ما کم شده و جذابیت آن برای دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری کم شده است. این مورد در کاهش رتبه علمی و تعداد مقالات بین المللی تاثیر مستقیم دارد.
وی با بیان اینکه جذابیت تحصیلات تکمیلی کاهش پیدا کرده است؛ اظهار داشت: علاوه بر موضوع صندلی خالی در تحصیلات تکمیلی، طرح های تحقیقاتی مصوب نیز در کشور کاهش داشته است. دولت های مختلف از نظر تعداد طرح های تحقیقاتی رشد داشتند ولی در دولت سیزدهم این میزان کاهش داشت. وقتی کم کاشتیم، کم نیز برداشت می نماییم. ما چند سال آینده با یک دوره خشکسالی پژوهشی مواجه خواهیم شد.
دکتر آخوندزاده ضمن اشاره به آمار تولید مقالات کشور در پایگاه اسکوپوس، اظهار نمود: در حالیکه روند کلی مقالات کشور رشد داشته، در یک دوره مشخص، شاهد سکون و کاهش بوده ایم که این روند در تمامی دانشگاه های زیرمجموعه وزارت بهداشت، وزارت علوم و دانشگاه آزاد مشهود است. آخوندزاده با مقایسه آماری تعداد مجلات نمایه شده کشور در اسکوپوس با رقبای منطقه ای، بر لزوم استفاده از ظرفیت نشریات داخلی تاکید کرد. وی خاطرنشان کرد: ما در عرصه نمایه کردن مجلات نسبت به وزارت علوم موفق تر بوده ایم؛ وزارت علوم حدود ۲۰۰۰ مجله دارد، در حالیکه تعداد مجلات نمایه شده ما زیر ۵۰۰ تا است. ترکیه با سه هزار و ۳۳۴ مجله و امارات با ۱۴۲ مجله، فاصله ما را دراین خصوص نشان می دهند. وی ادامه داد: نکته قابل تأمل اینست که ترکیه با تعداد مجلات کمتر، مقالات بیشتری از محققان خود در این مجلات چاپ کرده است. این نشان میدهد که آنها از پتانسیل مجلات خود به عنوان یک رسانه بین المللی استفاده می نمایند. ما باید در شرایط فعلی که با تحریمها روبرو می باشیم، از این پتانسیل به خوبی بهره ببریم. این مقام مسئول از نمایه شدن صدمین مجله دانشگاه علوم پزشکی در یک پایگاه علمی بین المللی به عنوان یک موفقیت یاد کرد و اظهار داشت: اگر صرفا سردبیران دانشگاه ها، در هر فصل یک صفحه «ادیتوریال» (سخن سردبیر) به زبان انگلیسی بنویسند، می توانیم تاثیر قابل توجهی بر رتبه کشور بگذاریم. آخوندزاده همینطور به اهمیت رتبه دانشگاه ها در جذب دانشجویان بین المللی اشاره نمود و اظهار داشت: دانشجوی خارجی برای ادامه تحصیل، دانشگاه ها را برمبنای رتبه بندی انتخاب می کند؛ همانطور که ما برای تحصیل در اروپا و آمریکا دانشگاه ها را بررسی می نماییم. بعنوان مثال، عراق اخیراً رتبه ای را برای دانشگاه های ما درنظر گرفته که معیار پذیرش دانشجو قرار داده است. این پژوهشگر دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با انتقاد از سیاستهای بودجه ریزی سال آینده در عرصه پژوهش، اظهار کرد: ما انتظار داشتیم مسئولان بعد از جنگ ۱۲ روزه اخیر به پژوهش و فناوری واقف باشند و توجه ویژه ای به این بخش کنند. اما متاسفانه بودجه پژوهشی برای سال ۱۴۰۵ نه تنها افزایش نیافت و حتی در مواردی کاهش داشته است، در حالیکه کشورهای دیگر مانند روسیه در زمان جنگ بودجه فناوری و تحقیقات را افزایش داده اند. وی ضمن اشاره به ناچیز بودن بودجه اختصاص یافته به رساله های دانشجویی خاطر نشان کرد؛ متاسفانه این مبلغ حتی به هزار دلار هم نمی رسد. بااینکه این حمایت ها نباید صرفا مالی باشد و نباید از حمایت های غیرمادی غافل شد.
دلخوشی دادن تنها کاری است که از دستمان بر می آید
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت ضمن اشاره به این که ما نمی توانیم از محققان حمایت مالی داشته باشیم، اشاره کرد: دلخوشی دادن به محقق تنها کاری است که می توانیم انجام دهیم. همانطور که دلخوشی یک جراح ارتوپد یا یک استاد در کلاس درس، مستقیماً بر کیفیت کار او تاثیر می گذارد. در حقیقت نخستین جایی که دل ناخوشی در آن اثر می گذارد، حوزه پژوهش است. بدین سبب ما وظیفه داریم بروکراسی را کم نماییم و مشکلات محققین را اضافه نکنیم. آخوندزاده پیشنهاد داد: به جهت اینکه موتور پژوهش متوقف نشود، باید در جذب اعضای هیات علمی آموزشی به پژوهش نیز توجه گردد تا این افراد به موتور تولید علم تبدیل شوند. وی با انتقاد از موانع اداری و ساختاری، بر لزوم دفاع از ظرفیت واقعی محققان تاکید کرد: دستیافته های پژوهش های کاربردی در صنعت داروسازی کشور نمونه ای از تأثیرگذاری انکارناپذیر علم بر زندگی مردم دانست. بدین سبب نباید با بوروکراسی اداری در راه علم و پژوهش مانع ایجاد کرد. وی ضمن اشاره به ظرفیت بالای اساتید و محققان، محدودیت های غیرعلمی را مانعی برای پیشرفت دانست و اظهار داشت: متاسفانه در بعضی موارد با تشکیل موانع و محدودیت مانع انجام فعالیتهای پژوهشی اساتید می شویم. این در حالیست که ممکنست یک استاد دانشگاه علوم پزشکی قابلیت این را داشته باشد ۵۰ یا حتی ۱۰۰ رساله را راهنمایی کنند. اما ما به جای این که پیش روی این استاد را اتوبان قرار دهیم در مسیرش مانع ایجاد می نماییم. آخوندزاده با اعلان اینکه زحمات بسیاری برای حوزه پژوهش کشور کشیده شده است اما این اقدامات به درستی گزارش نمی گردد، اظهار داشت: برای رفع این نقیصه باید مستندسازی جامع در دستور کار قرار دارد. بر این اساس ما درحال آماده سازی مستند ۱۳ درست قسمتی هستیم تا محققین برجسته کشور که کارهایشان خیلی تاثیر در پیشرفت بهداشت و درمان کشور داشته دیده شود. به طور خلاصه بطور معمول ۲۵ درصد از برنامه های توسعه اجرا می شوند که این میزان اجرا نیز نیاز به برنامه ریزی ندارد. همیشه برنامه هایمان را متوهمانه می نویسیم؛ خودمان هم می دانیم که تحقق این اهداف امکان پذیر نیست، می دانیم که برای ایجاد این امکانات باید شرایطش فراهم گردد، اما فراهم نمی نماییم. بااینکه این حمایت ها نباید فقط مالی باشد و نباید از حمایت های غیرمادی غافل شد.
منبع: ezproject.ir
این مطلب پروژه آسان را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب