زهیر توكلی عنوان كرد
مشكل حذف شاملو و فروغ نیست
پروژه آسان: زهیر توكلی با بیان این كه كتاب های درسی خیلی ضعیف هستند، مشكل را ساختار نظام آموزشی می داند و نیاوردن شعر شاملو و فروغ در این كتاب ها را حاشیه ای عنوان می كند كه برجسته شده است.
این شاعر و معلم زبان و ادبیات فارسی به دنبال انتشار فهرستی با عنوان «حذفیات كتاب های درسی ادبیات فارسی» كه در فضای مجازی دست به دست می شود و از حذف شعرها و داستان هایی از ادبیات معاصر و كلاسیك و جایگزین كردن متن هایی دیگر حكایت دارد، اظهار نمود: در كتاب های درسی ادبیات دوره جدید متن هایی آورده اند كه خیلی ضعیف اند. در حوزه ادبیات پایداری و ادبیات مقاومت، داستان هایی آورده اند كه اگر نمی آوردند بهتر بود.
او درباه حذف داستانی از غلامحسین ساعدی هم بیان كرد: داستان «گاو» ساعدی واقعا برای دانش آموزان غیرجذاب بود، حتی در مدرسه های ممتاز و دانش آموزانی هم كه خانواده های اهل كتاب دارند، با آن ارتباط برقرار نمی كردند. این داستان، داستان مناسبی نبود.
توكلی اظهار نمود: این كه گفته می شود اراده ای از پیش تعیین شده برای حذف نام روشنفكران از كتاب های درسی وجود داشته، به نظرم چنین چیزی در كار نبوده است، برای اینكه در كتاب های درسی از نیما، اخوان و سهراب شعر هست و این طور نیست كه از روشنفكران شعر و یا متنی نباشد. مسئله این است كه كتاب های درسی ضعیف تألیف می شوند، اما این كه فكر كنید جریان ایدئولوژیكی وجود دارد كه از بالا فشار می آورد كه این شعرها نباشد، این طور نیست. البته ممكنست روی تك وتوكی از چهرهای معاصر حساسیت هایی وجود داشته باشد، اما این كه گفته شود جریان حساب شده ای هست كه از بالا ابلاغ كرده روشنفكران را حذف كنید، غلط است.
او سپس با تاكید بر ضعیف بودن كتاب های درسی بیان كرد: مهم ترین ضعف این كتاب ها این است كه بخش تاریخ ادبیات را حذف كرده اند؛ مثلا متنی از «بهارستان» جامی آمده كه هیچ توضیحی ندارد، این كه جامی چه كسی بوده و «بهارستان» چه كتابی است. مهم ترین لطمه كتاب های درسی جدید، حذف توضیحات تاریخ ادبیات است، یعنی هیچ بیوگرافی ای وجود ندارد تا دانش آموزان بدانند صادق هدایت، محمدعلی جمالزاده، حافظ، سعدی و عطار كه بوده اند. این ضعف مهم تر و بزرگ تر از این است كه دانش آموری «گاو» ساعدی را بخواند یا نخواند.
این شاعر درباره این كه حذف متن ها چقدر بر سلیقه ادبی دانش آموزان تأثیر می گذارد، اظهار داشت: دفتر تألیف تصمیم گیرنده نیست؛ دانش آموز كشش ندارد. دانش آموزان كشش همین كتاب را هم ندارند تا بخوانند. مشكل فراتر از این حرف هاست، اما یك مشت آدم كوته نظر فكر می كنند اگر شعر احمد شاملو و فروغ فرخزاد را در كتاب های درسی بیاورند مشكلات حل می شود. این ها نمی فهمند كه مشكل ساختاری است. مانند این است كه بنایی از زیرساختش مشكل دارد و شما بگویید چرا پنجره اش این مدلی است. دانش آموزان كشش همین كتاب درسی را هم ندارد.
او درباره چرایی این مساله اظهار داشت: دفتر تألیف باید به سلیقه معلمان و دانش آموزان نگاه كند. معلمان اصلا حوصله ندارند؛ معلمی كه شغل دوم دارد و مسافركشی می كند به كتاب درسی توجهی ندارد. یا دانش آموزی كه می خواهد سر به تن آموزش و پرورش و معلم نباشد و فقط می خواهد به صورتی از كنكور رد و در دانشگاه قبول شود و از جانب دیگر امیدی به آینده اش ندارد، نه شاملو برایش اهمیت دارد و نه قزوه. سوژه این ها نیست كه بُلد كرده اند؛ این ها حاشیه است. اصل كار این است كه این شیوه تعلیم و تربیت مبتنی بر آزمون و كنكور با تعداد درس ها و سال های زیاد منسوخ شده است و دیگر جواب نمی دهد.
این شاعر و معلم با تاكید بر این كه مشكل اصلی در ساختار نظام آموزشی است، بیان كرد: دانش آموز مدرسه می آید اما نمی داند چرا باید این درس ها را بخواند و این درس ها به چه دردش می خورد. اصلا درس عروض و قافیه به درد دانش آموز رشته انسانی می خورد؟ حالا می پرسند چرا شاملو حذف شده است؟ ۹۰درصد دانش آموزان علوم انسانی نمی خواهند در دانشگاه ادبیات بخوانند. كسانی كه سراغ رشته ادبیات می روند به عروض و قافیه نیازی ندارند، پس چرا عروض و قافیه در دبیرستان تدریس می شود؟ مشكل این است كه دانش آموز نمی داند برای چه درس می خواند، به اجبار مدرسه می آید، به اجبار درس می خواند، به اجبار كنكور می دهد و به اجبار دانشگاه می رود و لیسانس می گیرد و بعد می خواهد ببیند چه كاره می خواهد بشود. این نظام آموزشی تعطیلست و برایش فرقی نمی كند از احمد شاملو شعری بیاوری یا از علیرضا قزوه و علی معلم.
او افزود: مشكل این هاست. حالا هرچقدر هم كتاب درسی را جذاب كنید، فرقی نمی نماید. زمانی كه وضعیت معیشتی معلم خراب است و آخر ماه هشتش گرو نه ش است، انتظار دارید برای معلم مهم باشد كه در كتاب درسی شعری از شاملو آمده یا علی معلم؟ این معلم فقط می خواهد درسش را بدهد و برود. مشكل ما این ها است. مشكل این نیست كه اتاق فكر و توطئه ای وجود داشته و از بالا اعلام نماید كه حق ندارید شعر فلانی را در كتاب درسی بیاورید. چنین چیزی نیست.
زهیر توكلی سپس اظهار نمود: در كتاب درسی جدید، شعر ضعیفی درباره شهید حججی آورده اند؛ درست است كه شاعرش قوی است، اما شاعر قوی هم ممكنست شعر ضعیف بگوید. یا از این همه كار قشنگی كه مرحوم نادر ابراهیمی نوشته، قسمتی از رمان او را درباره امام خمینی (ره) آورده اند كه متن ضعیفی است. البته این متن در كتاب های قدیم هم بود كه اشتباه است. مرحوم ابراهیمی در این كتاب خواسته امام خمینی را بالا ببرد اما ناخودآگاه مدرس را كوبیده است. نادر ابراهیمی كتاب «آتش بدون دود» و «چهل نامه عاشقانه به همسرم» را دارد؛ چرا از این ها نیاورده اند؟
او درانتها با تاكید بر این كه در حوزه دفاع مقدس متن های ضعیفی انتخاب نموده اند، اظهار داشت: اگر دفتر تألیف كتاب های درسی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی بی خیال حوزه دفاع مقدس شود و چیزی نیاورد بهتر است. من از این ور انتقاد دارم. من از این كه چرا از احمد شاملو و فروغ فرخزاد شعری نیاورده اند، انتقاد ندارم، برای اینكه دانش آموزی كه ادبیات دوست داشته باشد، نخستین كسانی كه سراغ شان می رود این شاعران هستند. اما ادبیات پایداری و مقاومت جنبه ملی دارد و دانش آموزان باید با آن آشنا گردند. ضرر این كه دانش آموز با ادبیات پایداری با متن های ضعیف آشنا شود بیشتر از این است كه دانش آموز با شاملو در كتاب درسی آشنا نشود. این متن هایی كه از حوزه ادبیات دفاع مقدس در كتاب ها آورده اند بیشتر مایه آبروریزی است، برای اینكه ضعیف ترین و غیرجذاب ترین متن های ممكن را انتخاب نموده اند.
منبع: پروژه آسان
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب