گزارش پروژه آسان؛
ظرفیت آرتمیای ایران نادیده گرفته شد
به گزارش پروژه آسان الان بیشتر از ۹۰ درصد نیاز آرتمیا در صنعت آبزی پروری کشور از راه واردات تأمین می شود، در حالیکه دریاچه ارومیه بزرگترین منبع تولید آرتمیا به حساب می آید.
خبرگزاری مهر - گروه استان ها- سکینه اسمی: آرتمیا غذای اصلی تولید میگو و آبزیان در کشور به حساب می آید، ولی با وجود ذخایر عظیم آن در کشور بخصوص دریاچه ارومیه هم اکنون بخش زیادی از آن از راه واردات وارد کشور می شود.
هر چند وضعیت فعلی دریاچه ارومیه بحرانی است و این مورد شرایط زندگی برای آرتمیا را هم سخت تر کرده اما این موجود قابلیت زندگی در همین شرایط سخت را داراست و سیست های آرتمیا در کف دریاچه ارومیه ته نشین می شود پس از بهبود شرایط آبی قابلیت شکوفایی دارند، اما متأسفانه بنا بر اعلام مرکز تحقیقات آرتمیای کشور این مورد نادیده گرفته می شود نزدیک دو سال است ریالی اعتبار ملی و استانی برای این مرکز تخصیص نیافته است.
به اعتقاد کارشناسان مسائل اقتصادی آذربایجان غربی آرتمیا ارومیانا به علت اقتصادی بودن و ارزآوری، کمک به رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال در منطقه یکی از منابع مهم اقتصادی استان به حساب می آید به اعتقاد کارشناسان مسائل اقتصادی آذربایجان غربی آرتمیا ارومیانا به علت اقتصادی بودن و ارزآوری، کمک به رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال در منطقه یکی از منابع مهم اقتصادی استان به حساب می آید، آرتمیا موجود کوچکی است که بعنوان غذای زنده در تغذیه آغازین میگو، ماهیان دریایی، ماهیان خاویاری و ماهیان زینتی کاربرد وسیعی دارد و چهار گروه آبزیان در مراحل اول رشد وابسته به این موجود پرانرژی و مقوی هستند.
در حال حاضر باوجود زمینه تولید این موجود باارزش اقتصادی بخش قابل توجهی از این نیاز کشور و صنعت آبزی پروری از راه واردات تأمین می شود که در صورت برنامه ریزی اصولی از جانب مسؤلان میتوان نه در کمتر از یکسال نیاز کشور را تأمین کرد بلکه بخش زیادی از آرتمیاهای تولیدی را هم صادر کرد.
در حال حاضر صنعت آبزی پروری جهان سالانه بیشتر از ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد دارد و نزدیک به ۳۰ میلیون نفر در این صنعت در کل جهان مشغول به کار هستند که همگی وابسته به تولید و پرورش آرتمیاست که در همین راستا ایران می تواند در تولید این جانور دریایی و ایجاد اشتغال نقش بسزایی ایفا کند.
ریالی در دو سال گذشته به مرکز تحقیقات آرتمیای کشور پرداخت نشده است
رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور با گلایه از بی توجهی مسؤلان به این مرکز اظهار داشت: در دو سال گذشته هیچ اعتباری در سطح ملی و استانی برای طرح های تحقیقاتی این مرکز پرداخت نشده و هر فعالیتی صورت می گیرد از بودجه ناچیز مرکز هزینه می شود.
علی نکویی فرد در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه دریاچه ارومیه بزرگترین منبع تولید آرتمیا در کشور به حساب می آید، اظهار داشت: هر چند شرایط این موجود زنده به علت وضعیت فعلی دریاچه ارومیه حاد و بحرانی است اما این موجود می تواند در این شرایط سخت هم سال ها زنده بماند.
وی با اشاره به اینکه سیست های آرتمیا در شرایط بحرانی، کم آبی و نمک بالای دریاچه در کف آن ته نشین می شوند ولی از بین نمی روند، افزود: با بهبود نسبی دریاچه ارومیه پس از سال ها آرتمیا این توانایی را دارد باردیگر به مرحله شکوفایی برسد.
نکویی فرد ضمن اشاره به لزوم پایش ذخایر آرتمیا در دریاچه ارومیه اظهار داشت: این پایش باید به صورت منظم و دقیق صورت گیرد اما به علت عدم تخصیص اعتبارات مورد نیاز آخرین پایش توسط اعتبارات ناچیز مرکز در شهریورماه سالجاری صورت گرفته است و این پایش نشان می دهد، سیست های آرتمیا به علت وضعیت نامناسب دریاچه در کف آن ته نشین شده و میزان بیومس آرتمیا هم به پایین ترین میزان در سه سال گذشته رسیده است.
در دو سال گذشته هیچ اعتباری در سطح ملی و استانی برای طرح های تحقیقاتی این مرکز پرداخت نشده و هر فعالیتی صورت می گیرد از بودجه ناچیز مرکز هزینه می شود رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور ضمن اشاره به ایجاد بانک ژن آرتمیا اظهار داشت: سال جاری از بانک ژن آرتمیا رونمایی کرده ایم، در این بانک ژن از گونه های مختلف و منحصر به فرد آرتمیا در کشور بخصوص آرتمیا ارومیانا نگهداری می شود تا در صورت کاهش و یا از بین رفتن آنها امکان بازسازی و تولید داشته باشیم.
نکویی فرد با اشاره به اینکه بارها با رسانه های مختلف کشوری و استانی در مورد کمبود بودجه و اعتبار این مرکز مصاحبه کرده ام و به مسؤلان هم اعلام شده اما تابحال نتیجه ای به دنبال نداشته است، اضافه کرد: ما در مؤسسه تحقیقات آرتمیا ظرفتی و توانمندی بالایی برای ارزیابی ذخایر آرتمیا و هم برخی گونه های آبزی داریم که این ظرفیت ها نادیده گرفته می شود.
استفاده از آب های نامتعارف بخش کشاورزی بهترین فرصت برای پرورش آرتمیاست
آرتمیا غذای اصلی میگو، ماهیان دریایی، ماهی های زینتی و ماهیان خاویاری در مرحله اولیه رشد است و در مرحله لارو یا همان نوزاد، این موجودات برای رشد به آرتمیا نیاز دارند به نحوی که اگر امروز آرتمیا از سیستم تغذیه آبزیان حذف شود، صنعت آبزی پروری با مشکل مواجه و از بین خواهد رفت.
این ماده غذایی سبب افزایش ایمنی و بقای لارو آبزیان می شود و در تغذیه مرحله پست لارو میگو جایگزینی ندارد و سالانه ۷۰ تن سیست آرتمیا که نیاز صنعت شیلات به آن است، وارد کشور شده و برای هر کیلوگرم آن ۸۰ تا ۱۰۰ دلار هزینه می شود.
وی با اشاره به اینکه پرورش و تولید آرتمیا به منابع آبی زیادی نیاز دارد، اظهار داشت: از آب های نامتعارف بخصوص در بخش کشاورزی و هم پساب های تصفیه خانه میتوان برای تولید آرتمیا بهره برد که این مورد چندان مورد توجه قرار نگرفته است، هم اکنون یکی از اهداف مهم این مرکز توسعه و تکثیر آرتمیا از آب های نامتعارف بخش کشاورزی نه در آذربایجان غربی بلکه کل کشور است.
رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور تصریح کرد: برای نمونه یک طرح پایلوت در شهرستان آران و بیدگل در استان اصفهان است که در سطح هزار مترمربع اقدام به ایجاد مزرعه الگویی و ترویجی برای تکثیر آرتمیا اقدام نموده ایم نتایج این طرح بسیار مثمرثمر بود و در نظر داریم این طرح که به صورت آزمایشی اجرا می شود به صورت عملیاتی وارد فاز اجرایی شود.
وی با موفق خواندن نتایج آزمایشی این طرح در آران و بیدگل افزود: تا آخر سال تلاش می شود این مزرعه به صورت الگویی و ترویجی ایجاد و وارد فاز عملیاتی شود و ضمن آن در سایر شهرهای کشور که مستعد این طرح هستند هم اجرایی شود.
نکویی فرد یکی از مهم ترین علل عدم تخصیص اعتبارات مورد احتیاج به این مرکز را عدم تدبیر و تمهید از جانب مسؤلان استانی در این عرصه دانست و اظهار داشت: متأسفانه مسؤلان استان هستند هیچ تمهیداتی برای توسعه و تکثیر آرتمیا اندیشه نشده است و این مورد ارجحیتی برای مسؤلان آذربایجان غربی ندارد.
کشت گلخانه ای آرتیما در دستور کار قرار دارد
رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور از طرح کشت گلخانه ای آرتمیا در آذربایجان غربی اطلاع داد و اظهار داشت: یکی از اقدامات مهم استفاده از آب های نامتعارف بخش کشاورزی، آب پسابهای تصفیه خانه ها و آب های شور برای تکثیر آرتمیاست، با عنایت به این که آذربایجان غربی از نظر آب و هوایی سرد و کوهستانی بوده و پرورش آرتمیا در سطح آزاد ریسک اقتصادی بالایی دارد در نظر داریم مبادرت به کشت گلخانه ای نماییم.
با توجه به این که آذربایجان غربی از نظر آب و هوایی سرد و کوهستانی بوده و پرورش آرتمیا در سطح آزاد ریسک اقتصادی بالایی دارد در نظر داریم مبادرت به کشت گلخانه ای نماییم وی افزود: در این راستا با ایجاد سازه های گلخانه ای قادر خواهیم بود در وسعت های کم در طول سال مبادرت به تولید و تکثیر آرتمیا کرده بدین سان در طول سال آرتمیا خواهیم داشت و می توانیم بخشی از نیاز غذایی صنعت آبزی پروی کشور را تأمین نماییم.
نکویی فرد ضمن اشاره به این که بر مبنای برنامه ششم توسعه شیلات ایران سالانه ۷۰ تن تخم آرتمیا نیاز دارد که با عنایت به توسعه روزافزون صنعت آبزی پروری در کشور این میزان در سال های اخیر افزایش پیدا کرده است، اظهار داشت: متأسفانه با وجود ظرفیت های کم نظیر تولید و تکثیر آرتمیا بیشتر از ۹۰ درصد نیاز کشور به آرتمیا از خارج کشور تأمین می شود.
رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور ضمن اشاره به چالش تأمین نهاده ها در کشور بخصوص در بخش نهاده های شیلاتی اظهار داشت: در صورت حمایت مسؤلان میتوان با تولید حداکثری آرتمیا بخش زیادی از نیاز صنعت آبزی پروی کشور را تأمین کرد.
وی همینطور با گلایه از محیط زیست برای واگذاری طرح ها در زمینه طرح های شیلاتی به اشخاص خاص اظهار داشت: یکی از بحث های مهم استفاده از آب های نامتعارف و خروجی پساب ها برای پرورش برخی گونه ها بخصوص آرتمیاست سالهاست این طرح ها از جانب محیط زیست به اشخاص خاص داده می شود در حالیکه معتقدم باید از راه فراخوان کشور زمینه فعالیت در این طرح ها به همه افرادی که در این عرصه توانمند هستند عرضه شود.
رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور با تکیه بر این که در سال های اخیر این طرح ها و اعتبارات به افراد شناخته شده عرضه می شود، اظهار داشت: تابحال نتایج چندان قابل قبولی از این اقدام ندیده ایم در حالیکه از راه فراخوان عمومی قابلیت جذب افراد مختلف را فراهم نماییم میتوان نتایج موفق تری را شاهد بود.
تولید آرتمیا در دشت فسندوز میاندوآب
یکی از طرح های قابل توجه در زمینه تولید آرتمیا تبدیل دشت فسندوز میاندوآب که روزگاری برای آبزی پروری در میاندوآب راه اندازی شده ولی به علت محدودیت منابع آبی راکد بود به پرورش آرتیماست
مدیر شیلات و آبزیان آذربایجان غربی در این حوزه اظهار داشت: دشت فسندوز میاندوآب محلی منحصر به فرد است که به صورت استاندارد و پایلوت از سال ۱۳۹۳ تابحال آرتمیا در آن تولید می شود.
محمدباقر قریشی افزود: ۴۵ هکتار استخر پرورش آرتمیا در دشت فسندوز میاندوآب فعال بوده و ۶۰ هکتار در دست راه اندازی است که تلاش می شود تا آخر سال آماده راه اندازی و بهره برداری شود.
وی با اشاره به اینکه الان با اقدامات به عمل آمده مشکلات این مجتمع مرتفع شده که پیشبینی می شود تا آخر سال جاری سطح زیر کشت آرتمیا به ۲۰۰ هکتار افزایش یابد، اظهار داشت: در این راستا با تولید ۲۰ تن سیست آرتمیا و ۲۰۰ تن بیومس آرتمیا در این مزارع حداقل برای ۱۰۰ نفر ایجاد اشتغال می شود.
وی افزود: در سایر نقاط کشور بخصوص در کرمان هم آرتمیا فرانسیسکانا تولید می شود و محیط زیست با یک حرکت بسیار مطالعه شده، اجازه نمی دهد هیچکدام از این گونه ها جابه جا شوند.
صنعت میگو، ماهیان خاویاری، ماهیان دریایی و ماهیان زینتی در مراحل اول رشد به صورت ۱۰۰ درصد به آرتمیا وابسته است، تقریباً کل نیاز کشور از آمریکا و چین وارد می شود و امروزه به هر علتی اگر واردات تخم آرتمیا متوقف شود صنعت آبزی پروری کشور با خطر بزرگی مواجه خواهد شد.
آرتمیا اورمیانا یکی از هفت گونه شناخته شده آرتمیای دوجنسی در جهان است، ارزش غذایی آن در حد مطلوب است و دارای بیشتر از ۵۲ درصد پروتئین و چهار درصد چربی است، ترکیب و میزان اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب آن در حدی است که نیازهای آبزیان آب های شیرین را به صورت کامل برآورده می سازد.
در حال حاضر ذخایر سیست و تخم آرتمیا در دریاچه ارومیه نسبت به سال ۷۶ کاهش بسیار قابل ملاحظه ای دارد و طرح های احیای آن در استخرهای مصنوعی، ایجاد بانک ژنی و… هرچقدر هم به حقیقت نزدیک باشد نمی تواند از بیم و نگرانی برای جدال نابرابر کم آبی و شوری با تنها موجود زنده دومین دریاچه شور ارومیه بکاهد.
منبع: ezproject.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب